Friday, October 14, 2011

အင္တာနက္ ကြန္ျမူနီတီနဲ့ ဆိုင္ဘာဘူလီ

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ ေလ့လာမူစစ္တမ္းတစ္ခု ျပုခဲ့ပါတယ္ ။ အဲဒါကေတာ့ ကေလးေတြကို အနိုင္က်င့္တတ္တဲ့ ကေလးျကီးေတြကို သုေတသနျပုခဲ့တာပါ ။ ေလ့လာေတြ့ရွိခ်က္ေတြအရ အဲဒီအနိုင္က်င့္တတ္တဲ့ ကေလးေတြဟာ အဆင္မေျပတဲ့ မိသားစုက ျဖစ္တတ္တယ္ဆိုတာပါပဲ ။ မိဘကကြဲေနတာေတြ ၊ အဆင္မေျပတဲ့ မိသားစုက လာတာေတြ ၊ မိစံု ဖစံုမဟုတ္ပဲ တစ္ဦးတည္း(single parent) က လူေတြျဖစ္ေနတာကို ေတြ့ရွိရတာပါ ။ ေျပာရရင္ေတာ့ ခ်စ္ျခင္းေကာင္းေကာင္း မခံရတဲ့ ကေလးေတြေပါ့ ။ ဒီေနရာမွာ ကွြ်န္ေတာ္ ဆိုလိုခ်င္တာက မိဘမဲ့ ၊ မိဘတစ္ဦးတည္းရွိေပမယ့္ ေကာင္းတဲ့သူေတြအမ်ားျကီးရွိပါတယ္ ။ ဆိုးေနတဲ့သူေတြ ရဲ့ အေျခခံကို ေျပာျပတာပါ ။ ဒီေဆာင္:ပါးကို မေရးခင္ေတာ္ေတာ္စဉ္းစားပါေသးတယ္ ။ ေရးသင့္ျပီထင္လို.ေရးလိုက္တာပါ ။ ဒီေဆာင္:ပါးေရးျဖစ္ဖို. နစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အခ်ိန္ယူခဲ့ရပါတယ္ ။ အဲဒီအတြက္ ေသခ်ာဖတ္ပါလို. စာဖတ္သူေတြကို ပန္ျကားလိုပါတယ္ ။ ဂရုစိုက္တာခံခ်င္ ဂရုစိုက္မူကို လူတိုင္းကလိုခ်င္ျကပါတယ္ ။ တစ္ေယာက္တည္းေနနိုင္တဲ့ သူဆိုတာမရွိပါဘူး ။ အဲဒီကေလးေတြမွာ မိဘ ၊ ေဆြမ်ိုးအသိုင္းအဝိုင္းက ၊ အပယ္ခံရတာေတြမ်ားပါတယ္ ။ အတန္:တည္းမွာ ဆိုးတဲ့သူေတြ ၊ ဆရာမကို စိတ္ညစ္ေအာင္ အျမဲလုပ္တဲ့သူေတြ ၊ ေက်ာင္းပစၥည္းေတြကို အျမဲဖ်က္စီးတတ္တဲ့သူေတြဟာ အိမ္မွာ အဆင္မေျပတဲ့သူေတြ ၊ ဂရုစိုက္မခံရတဲ့ ျဖစ္ေနတာကိုလဲ ေတြ့ရပါတယ္တဲ့ ။
စိတ္ထြက္ေပါက္ ဂရုစိုက္တာ မခံရတဲ့ ကေလးေတြဟာ ဂရုစိုက္မူကို လိုခ်င္တဲ့အတြက္ စိတ္ရဲ့ထြက္ေပါက္အျဖစ္ ဂရုျပုမူခံရမယ့္ ကိစၥေတြကို လုပ္တတ္ေလ့ရွိပါတယ္ ။ ေကာင္းတာက အခ်ိန္ယူရေပမယ့္ ၊ ဆိုးတာက အျမင္လြယ္တယ္ဆိုတာေတာ့ လက္ခံျကမယ္ထင္ပါတယ္ ။ အဲဒီအတြက္ ဆိုးေပေလးေတြျဖစ္ကုန္ျကပါတယ္ ။ သူတို.ရဲ့အျပစ္ေတာ့ မဟုတ္ျကပါဘူး ။ လူဆိုတဲ့ အမ်ိုးက ဒီလိုစိတ္ေနသဘာဝရွိတာကိုး ။
 
မနာလိုတဲ့စိတ္ ကေလးေကာင္:ေတြကို ျမင္တဲ့အခါမွာလဲ မနာလိုတဲ့စိတ္ျဖစ္ရပါတယ္ ။ စိတ္ထဲမွာသတိမထားမိေပမယ့္ သူမ်ားေတြရျပီး ကိုယ္မရတဲ့အခါ မနာလိုစိတ္ေတြ တဖြားဖြားျဖစ္လာပါတယ္ ။ ဥပမာအားျဖစ္ သူမ်ား ေရခဲမုန့္ဝယ္စားနိုင္တဲ့အခါ ကိုယ္မစားနိုင္တဲ့အတြက္ လိုက္လုတာမ်ိုး ရုပ္ရွင္ထဲမွာေတြ့ရမွာပါ ။ အနိုင္က်င့္တဲ့စိတ္ဓာတ္ ဒီအပိုင္းက ဒီေဆာင္းပါးမွာ အေရးျကီးတဲ့ အစိတ္အပိုင္းမွာ ပါဝင္ပါတယ္ ။ ခ်စ္ျခင္းကို ေကာင္းေကာင္း မခံရတဲ့အတြက္ ၊ ေလးစားမူ၊ ဂရုစိုက္မူ ၊ သနားညာတာမူဆိုတာ ဘာလဲဆိုတာကို နားမလည္ေတာ့တာပါ ။ ဒီေနရာမွာ ပတ္ဝန္:က်င္ရဲ့ ျပုျပင္ေျပာင္းလဲမူေတြပါလာပါတယ္ ။ ဥပမာ အိမ္မွာ အေဖက အေမကို ရိုက္တယ္ဆိုရင္ ၊ တျခားကေလးေတြကိုလဲ ရိုက္နက္ခ်င္တဲ့ စိတ္ေတြ ျဖစ္လာပါတယ္ ။ ဒါေတြအားလံုးက ကွြ်န္ေတာ္စိတ္ထင္တာေတြ ေလွ်ာက္ေျပာေနတာမဟုတ္ပါဘူး ။ စိတ္ပညာက်မ္းေတြ ေလ့လာျကည္.ပါ ။မိန္းကေလးေတြမွာေတာ့ မသိသာေပးမယ့္ ၊ လွြမ္းမိုးလိုစိတ္မ်ားတဲ့ ေယာက္က်ားေလးေတြမွာ အမ်ားဆံုးေတြ့ရမွာပါ ။ ျကီးသူကို အနိုင္က်င့္မရတဲ့အခါ ျကီးသူေတြကို အနိုင္က်င့္မရတဲ့ အခါ ၊ ကိုယ္ထက္ငယ္တဲ့သူ ၊ အားနည္းတဲ့သူေတြကို ျပႆနာ ရွာတက္ျကပါတယ္ ။ ေအးတဲ့သူ ၊ ျကိုးစားတဲ့သူ ၊ ေနာင္တခ်ိန္မွာ ထင္ေပၚလာနိုင္တဲ့သူေတြက အဓိက ပစ္မွတ္ေတြျဖစ္လာပါတယ္ ။ သူမ်ား ေကာင္းစားတာကို မနာလိုဘူးေပါ့ဗ်ာ ။ ကိုယ့္ထက္ငယ္တဲ့သူေတြကို နွိမ့္စက္ေပမယ့္ ကိုယ့္လိုမ်ိုး အနိုင္က်င့္တက္တဲ့ ကိုယ့္ထက္ျကီးတဲ့သူေတြကိုေတာ့ ေျကာက္စိတ္ ၊ သိမ္ငယ္တဲ့စိတ္ရွိတဲ့အတြက္ ဖားတာမ်ိုး အေသလုပ္ျကပါတယ္ ။
 
အသက္ေတြျကီးလာျပီ အဲဒီလူေတြဟာ လူ.သဘာဝအတိုင္း ငယ္ရာကျကီးလာျကပါတယ္ ။ အဲငယ္တုန္းက အက်င့္ေတြက ျကီးတဲ့အထိပါလာျကပါတယ္ ။ ဒါေပမယ့္ အေျခအေနကေတာ့ မတူျကေတာ့ပါဘူး ။ ငယ္တုန္းက ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ အနိုင္က်င့္ေပမယ့္ ျကီးတဲ့အခါ တရားဥပေဒကရွိလာပါျပီ ။ အက်င့္ေတြက မေျပာက္ေသးတဲ့အတြက္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာအားျဖင့္ ထိခိုက္ေအာင္ လိုက္လုပ္တာမ်ိုးျဖစ္လာပါတယ္ ။ အားလံုးကို မဆိုလိုပါဘူး ။ တခ်ို့တခ်ို့ေတြကို ေျပာတာပါ ။ ငယ္တုန္းက ဆို:ေပမယ့္ ျကီးလာေတာ့ ေကာင္းလာတာေတြအမ်ားျကီးပါ ။ ကေလးဆိုးေတြ အေျကာင္းေျပာခဲ့လို. မိဘမစံုတဲ့ ကေလးေတြ ၊ မိဘမဲ့ေတြကို နွိမ္တာမ်ိုးမဟုတ္ပါဘူး ။ ကေလးေတြက သနားစရာေကာင္းပါတယ္ ။ ေနြးေထြးမူ ၊ က်င္နာမူနဲ့ ဝိုင္းျပီးျပုျပင္ေပးရင္ ေကာင္းလာျကမွာပါ ။ ေျပာခ်င္တာက ျပင္လို.မရတဲ့ ၊ ျပင္လို.မရေတာ့တဲ့ လူျကီးဆိုးေတြအေျကာင္းပါ ။
 ပံုစံေျပာင္းတာတဲ့ အနိုင္က်င့္မူေတြ အသက္ျကီးလာတဲ့အတြက္ Community ဟာရင့္က်က္လာပါတယ္ ။လုပ္ခ်င္တိုင္းလုပ္လို.မရေတာ့ပါဘူး ။ အဲဒီအတြက္ ပံုစံေျပာင္းသြားပါတယ္ ။ စိတ္အေနာက္အယွက္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္လာျကတာပါ ။ အင္တာနက္အေပၚမွာ မသင့္ေတာ္တဲ့ ပံုေတြတင္တာ ၊ စိတ္အေနာက္အယွက္ျဖစ္ေအာင္ ေရးသာ:ျပုမူတာေတြဟာ တကယ္တမ္းေတာ့ cyber bullying ရဲ့ပံုစံအသစ္ေတြပဲျဖစ္ပါတယ္ ။ ေျကာက္တတ္ျကတယ္ အနိုင္က်င့္တဲ့ သူေတြမွာ ကိုယ့္ကိုျပန္အနိုင္က်င့္ခံရမွာ ေသမေလာက္ေျကာက္ျကပါတယ္ ။အရည္အခ်င္းရွိတဲ့လူငယ္ေတြ ျကိုးပြားေတာ့တက္ျပီး ၊ သာသြားမွာကို မနာလိုစိတ္ေတြ ျဖစ္လာပါတယ္ ။ အရမ္းေျကာက္ဖို.ေကာင္းပါတယ္ ။ ကိုရီးယားလိုတိုးတက္ျပီးတိုင္းျပည္ေတြမွာေတာင္ အဲလိုမ်ိုးလုပ္တဲ့လူေတြရွိလို. သတ္ေသျကတဲ့သူေတြအမ်ားျကီးပါပဲ ။
သေဘာထားျကီးမူ ေနရာရတယ္ ၊ မရဘူး ၊ လူခ်စ္ခံရတယ္ ၊ မရဘူးဆိုတာက မိမိရဲ့ သေဘာထားျကီးမူနဲ့ လုပ္ေနတဲ့ အလုပ္နဲ့သာရနိုင္တာပါ ။ မိမိကိုယ္ကို လူစြာျကီးလုပ္ဖို. ၊ ဆရာျကီးလုပ္ဖို. နဲ့ သူမ်ားအက်ိုးယုတ္ေအာင္ တမင္သက္သက္လုပ္ေနတာေတြလို ရပ္တန္:ကရပ္သင့္ပါတယ္ ။ စိတ္ေကာင္းထားဖို.လို လူငယ္ေတြဟာ စိတ္ကူးစိတ္ေကာင္းသန္:ေလးေတြရွိျကပါတယ္ ။ တီထြင္မူအားေကာင္းျကပါတယ္ ။ လူတိုင္းပါပဲ ကိုယ္တိုင္ creation ေလးေတြေကာင္းျကပါတယ္ ။ သူမ်ားေတြကို မင္းတို.လုပ္တာ အဓိပယ္မရွိဘူး ၊ သံုးစားမရဘူး မေျပာသင့္ပါဘူး ။ အရည္အေသြးေတြကို ရိုက္ခ်ိုးလိုက္တာနဲ့ တူတူပါပဲ ။ အေယာင္ေဆာင္ထားတဲ့ အယူအဆ မေကာင္းတာကို ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ့လုပ္ရင္ လူေတြသတိထားမိမွာ အေသအခ်ာပါပဲ ။ ေနာက္ပိုင္းျဖစ္တဲ့ပံုစံအေတာ့ ေကာင္းသလိုလိုအုပ္ျပီး ဖန္တီးလိုက္တာပါ ။ လူသတ္ရင္ သတ္တာပါပဲ ၊ မေကာင္းတာလုပ္တာဟာ မေကာင္းတာလုပ္တာပါပဲ ။ ကိုယ့္လူမ်ိုးေကာင္းစားေရးအတြက္ သူမ်ားလူမ်ိုးကို သတ္ရမယ္ဆိုရင္ ဒါမေကာင္းတာလုပ္တာပါပဲ ။ နားေထာင္လိုေကာင္းေအာင္ ျပုျပင္ထားေပးမယ့္ လူသတ္သမားဟာ လူသတ္သမားပါပဲ ။ လူတိုင္းမွာ တပါးသူကို မထိခိုက္သ၍ မိမိ ကိုယ္ပိုင္ယူဆခ်က္နဲ့ ၊ ဖန္တီးပိုင္းခြင့္၊ ရွင္သန္ခြင့္ရွိပါတယ္ ။
 
 ေျမေတာင္ေျမာက္ပါ ေနရာေပးပါ ။ ေလာကျကီးက အက်ယ္ျကီးပါ ။ ပင္လယ္ေရဆိုတာလဲ ေသာက္မကုန္တဲ့ကိစၥျဖစ္ပါတယ္ ။ ေတာ္တဲ့သူေတြမ်ားလာတာ ၊ ျကိုးစားတဲ့သူေတြ ေပၚထြန္းလာတာ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းေတြ အမ်ားျကီးေပၚထြန္းလာမွာပါ ။ ကွြ်န္ေတာ့္စိတ္ထင္ေတာ့ မိမိကိုယ္တိုင္ အရည္အခ်င္းမရွိမွသာ ၊ အရည္အခ်င္းရွိတဲ့သူကို ေျကာက္ရမွာပါ ။ ဒီအတိုင္းစိုးရိမ္စရာမရွိပါဘူး ။ Community တစ္ခုတိုးတက္ဖို.ဆိုရင္ Contributor ေတြအမ်ားျကီးလိုပါတယ္ ။ တစ္ဦးတစ္ေယာက္တည္းလုပ္လို.ရတဲ့ ကိစၥလဲမဟုတ္ပါဘူး ။ စီနီယာဆိုတာ ေနာင္တစ္ခ်ိန္ျဖစ္လာမယ့္ ဂ်ူနီယာေတြကို လက္တြဲေခၚေပးရမယ့္ တာဝန္ကရွိျပီးသားပါ ။ သူမ်ားကို ေနရာေပး ၊ လက္တြဲေခၚရင္: ကိုယ္လဲပိုျမင့္ေနရာ အလိုလို ေရာက္တတ္တာ သဘာဝျဖစ္ပါတယ္ ။ စိတ္ပူေနစရာမလိုပါဘူး။

လူမိုက္အခ်င္းခ်င္းေပါင္း လူေကာင္းေတြဟာလဲ ေကာင္းမြန္တဲ့ ပတ္ဝန္:က်င္ကို တည္ေဆာက္သလို လူမိုက္ျကီးေတြကလဲ လူမိုက္ေလးေတြ ေမြးျကတာ သဘာဝပါ ။ေကာင္းတာလုပ္တာကို သူေတာ္ေကာင္းေတြကို နစ္သက္ျကသလို ။ ဆိုးမိုက္တာကိုလဲ သေဘာက်တဲ့သူေတြအမ်ားျကီးပါ ။ ျကံုေတြ့လာရင္ ဘယ္လိုေျဖရွင္းမလဲ တကယ္တာဝန္ရွိသူေတြကေတာ့ ကိုယ္ေတြလိုမ်ိုး ေနရာရျပီးတဲ့သူေတြ ၊ community နဲ့ အကြ်မ္းတဝင္ရွိျပီးသား လူေတြျဖစ္ပါတယ္ ။ မ်က္နာျကီ:ငယ္ မလိုက္သင့္ပါဘူး ။ ကင္ဆာလိုမ်ိုးမပြားခင္ အျမန္ဆံုး ကုသသင့္ပါတယ္ ။
 ေနြးေထြးတဲ့ ပတ္ဝန္:က်င္ တီထြင္စိတ္ရွိတဲ့ လူငယ္ေတြ ၊ စူးစမ္းလိုတဲ့ လူငယ္ေတြဟာ စီနီယာေတြရဲ့ အကာအကြယ္အရမ္းလိုအပ္ပါတယ္ ။ ေနြးေထြးတဲ့ ပတ္ဝန္:က်င္ ၊ ေထာက္ပံ့မူေတြ ရွိသင့္ပါတယ္ ။ ကြန္ျမူနတီ အက္တမင္ေတြအေနနဲ့ Cyber bulling ဟာ အေရးတျကီး သတိထားသင့္တဲ့အခ်က္ျဖစ္ပါေျကာင္းအသိေပးလိုက္ရပါတယ္ ။ လူတိုင္း ဆိုက္ဘာ ဘူလီေတြနဲ့ ကင္းေဝးျကပါေစ ။

No comments:

Post a Comment

Please use your real name or nick/pen-name.